AGFA Rijk

AGFA Rijk

Tot 1 januari 2020 bracht de AGFA voor de sector Rijk zowel adviezen uit over voorgenomen disciplinaire straffen vanwege de uitoefening van de vrijheid van meningsuiting, vereniging, vergadering en betoging als over voorgenomen ontslagen uit vertrouwensfuncties vanwege de intrekking van de daarvoor benodigde verklaring van geen bezwaar. Met ingang van 1 januari 2020 is de laatstgenoemde taak in de sector Rijk vervallen, omdat op rijksambtenaren sindsdien het burgerlijk ontslagrecht van toepassing is, dat voorziet in een preventieve ontslagtoets door een rechter. Daardoor is de beoordeling van voorgenomen ontslagen door de commissie in de sector Rijk overbodig geworden. De adviezen die de commissie daarover in het verleden heeft uitgebracht, betreffen voornamelijk ambtenaren van de AIVD. Deze ambtenaren kunnen daar niet meer blijven werken wanneer hun verklaring van geen bezwaar wordt ingetrokken, omdat voor alle functies bij de AIVD een verklaring van geen bezwaar is vereist.

Bekijk de adviezen over vertrouwensfunctie

Bekijk de adviezen over vrijheid van meningsuiting

Adviezen over vertrouwensfunctie

Adviesaanvraag nr. ABB/2019/12801

Voorgenomen ontslag van een ambtenaar van de AIVD vanwege de intrekking van zijn verklaring van geen bezwaar. Het ontslag is voldoende zorgvuldig voorbereid, want het is pas bekendgemaakt toen de intrekking van de verklaring van geen bezwaar onherroepelijk was geworden en de ambtenaar heeft 12 maanden professionele begeleiding ontvangen bij het zoeken naar ander werk. Ook als zelfstandige kan hij niet meer blijven werken voor de AIVD, omdat alle functies bij deze dienst vertrouwensfuncties zijn.

Adviesaanvraag nr. ABB/2017/11974

Voorgenomen ontslag van een ambtenaar van de AIVD vanwege de intrekking van haar verklaring van geen bezwaar. De arbeidsongeschiktheid van de ambtenaar vormt geen beletsel voor de effectuering van haar voorgenomen ontslag op grond van artikel 125e lid 2 van de Ambtenarenwet. Wel moet de ambtenaar eerst nog zes maanden begeleiding ontvangen bij het vinden van ander werk, omdat zij na de eerste drie maanden van het met haar overeengekomen begeleidingstraject van negen maanden ziek is geworden.

Adviesaanvraag ABB/2016/11720

Voorgenomen ontslag van een ambtenaar van de AIVD vanwege de intrekking van haar verklaring van geen bezwaar. De commissie acht dit ontslag voldoende zorgvuldig voorbereid. De ambtenaar heeft het haar aangeboden loopbaanbegeleidingstraject niet volledig benut, maar die omstandigheid ligt in haar risicosfeer.

Adviesaanvraag nr. ABB/2016/11561

Voorgenomen ontslag van een ambtenaar van de AIVD vanwege de intrekking van haar verklaring van geen bezwaar. Ambtenaar heeft een andere baan maar weigert ontslag te nemen vanwege een inkomensverlies dat de AIVD niet wil compenseren. Het ontslag is voldoende zorgvuldig voorbereid. De terugwerkende kracht waarmee de AIVD dit wil effectueren, is niet in strijd met het rechtszekerheidsbeginsel.

Adviesaanvraag nr. ABB/2015/11500

Voorgenomen ontslag van een ambtenaar van de AIVD vanwege de intrekking van zijn verklaring van geen bezwaar. De commissie constateert dat de AIVD een zeer goede inspanning heeft geleverd bij de voorbereiding van de ambtenaar op de zoektocht naar ander werk, maar betreurt het dat het niet mogelijk is gebleken voor hem een passende functie te vinden bij de overheid. Aan het voorgenomen ontslag van de ambtenaar mag van de commissie uitvoering worden gegeven.

Adviesaanvraag nr. ABB/2015/11427

Door intensieve arbeidsbemiddeling aan te bieden gedurende 18 maanden, heeft een overheidswerkgever een voorgenomen ontslag vanwege de intrekking van een verklaring van geen bezwaar voldoende zorgvuldig voorbereid, hoewel de betrokkene niet is aangewezen als herplaatsings- of VWNW-kandidaat. Daarentegen heeft de ambtenaar zich onvoldoende ingespannen voor zijn externe arbeidsbemiddeling door telkens weer nieuwe belemmeringen op te werpen om actief te solliciteren. Aangezien het ambtenarenrecht geen algeheel ontslagverbod kent gedurende de eerste twee jaar dat iemand ongeschikt is voor zijn werk wegens ziekte, vormt de ziekte van de ambtenaar geen beletsel voor de effectuering van zijn voorgenomen ontslag.

Adviesaanvraag nr. ABB/2014/10993

Voor een moeilijk bemiddelbare ambtenaar acht de commissie de benadering om hem door middel van detacheringen of stages onder de aandacht te brengen van werkgevers die hem op termijn mogelijk duurzaam te werk zouden willen stellen, de meest effectieve. Zij onderschrijft dan ook de keuze van de werkgever om bij de externe arbeidsbemiddeling van de ambtenaar de nadruk te leggen op de inzet van deze instrumenten. Deze keuze getuigt van een zorgvuldige aanpak van de externe arbeidsbemiddeling. De tweejarige duur van deze bemiddeling en de intensieve begeleiding van de ambtenaar gedurende het grootste deel van deze periode door een tweetal mobiliteitsadviseurs getuigen daarvan eveneens. De commissie onderschrijft de conclusie van deze adviseurs dat verdere arbeidsbemiddeling van de ambtenaar naar een functie in loondienst geen zin heeft, nu zijn voorkeur uitgaat naar freelance werk als tolk/vertaler. Zij acht het voorgenomen ontslag van de ambtenaar dan ook voldoende zorgvuldig voorbereid.

Adviesaanvraag nr. ABB/2014/10639

Op 10 april 2007 is de ambtenaar vermoedelijk blijvend ongeschikt verklaard voor operationele inzet vanwege beperkingen van zijn psychische belastbaarheid. In verband hiermee is hij met ingang van 24 mei 2007 overgeplaatst naar XXXX. Per 1 september 2008 is de ambtenaar bij het ministerie van XXXX aangesteld als XXXX in vaste dienst. Als zodanig was hij werkzaam als XXXX bij XXXX. Met ingang van 1 augustus 2012 is hem bovendien de nevenarbeidsplaats BHV toegewezen. Deze arbeidsplaats had betrekking op het onderhoud van de wapenvoorraad.

Adviesaanvraag nr. ABB/2013/10188

De commissie adviseert, alvorens de ambtenaar te ontslaan, de uitslag af te wachten van de beroepsprocedure tegen de intrekking van zijn verklaring van geen bezwaar, maar niet de uitslag van een eventueel hoger beroep. De commissie accepteert het negatieve resultaat van het onderzoek naar de mogelijkheden om de ambtenaar te herplaatsen binnen de organisatie van zijn werkgever. Dit vanwege het geringe aantal niet-vertrouwensfuncties bij die organisatie en het geringe aantal vacatures voor deze functies. De commissie adviseert de ambtenaar te ontslaan met inachtneming van een opzegtermijn van drie maanden. Gedurende die tijd moet de begeleiding bij het zoeken naar werk worden voortgezet. Omdat de ambtenaar door het werk dat hij deed al is gekwalificeerd voor de arbeidsmarkt, acht de commissie voor hem geen aanvullende opleiding noodzakelijk.

Adviesaanvraag nr. ABB/2012/09901

De commissie accepteert het negatieve resultaat van het onderzoek naar de mogelijkheden om de ambtenaar te herplaatsen binnen de organisatie van de werkgever. Daarbij tekent de commissie aan dat de kans van slagen van dit onderzoek sowieso gering was, omdat het overgrote deel van de functies bij deze werkgever is aangewezen als vertrouwensfunctie. De commissie adviseert, voor de ambtenaar te ontslaan, hem nog enkele maanden de tijd te geven een externe functie te vinden. Hiervoor dient hij ‘breder’ te zoeken dan voorheen en zich niet alleen te richten op de functie van beveiliger, maar ook op de functies van chauffeur en koerier.

Adviesaanvraag nr. ABB/2012/09883

De commissie adviseert de uitspraak van de rechtbank af te wachten op het beroep van de ambtenaar tegen de intrekking van zijn verklaring van geen bezwaar. Advies is ondertussen een nieuw intern herplaatsingsonderzoek in te stellen, voordat de ambtenaar ontslagen wordt. De commissie is van mening dat de vertragingstactiek van de ambtenaar bij de uitvoering van het externe herplaatsingsonderzoek niet mag leiden tot een langere duur van zijn dienstverband. Wel moet het mogelijk zijn het persoonlijk uitstroomplan uit te voeren, wanneer de ambtenaar dit plan alsnog ondertekent. De commissie adviseert, in het geval dat het beroep van de ambtenaar ongegrond wordt verklaard en het nieuwe interne herplaatsingsonderzoek geen resultaat oplevert, de ambtenaar te ontslaan. Voorwaarde is dan wel dat het persoonlijk uitstroomplan ook na de ontslagdatum op de afgesproken wijze kan worden uitgevoerd.

Adviesaanvraag nr. ABB/2011/09096

De werkgever heeft maximaal rekening gehouden met de belangen van de ambtenaar door hem intensieve begeleiding te bieden bij het overwinnen van zijn verslaving en een re-integratiebedrijf in te schakelen dat actief werk voor hem zoekt . Ook is bij de keuze van de ontslagdatum rekening gehouden met de verslechtering van de bovenwettelijke werkloosheidsuitkering per 1 januari 2012. Er is een onderzoek toegezegd naar de mogelijkheden om het inkomen van de ambtenaar aan te vullen wanneer deze een lager betaalde functie aanvaardt).

Adviesaanvraag nr. ABB/2011/08766

De commissie is van mening dat de gevolgen van het gebrek aan medewerking van de ambtenaar aan zijn externe arbeidsbemiddeling voor zijn rekening moeten blijven. Zij schat zijn afstand tot de arbeidsmarkt in als gering vanwege zijn 30-jarige leeftijd, zijn diploma’s en zijn werkervaring. Gelet op deze omstandigheden kan de opzegtermijn beperkt blijven tot drie maanden.

Adviesaanvraag nr. ABB/2011/08683

De ambtenaar heeft een grote afstand tot de arbeidsmarkt vanwege zijn leeftijd (54 jaar). Tot dusverre heeft de werkgever zich niet ingezet voor herplaatsing van de ambtenaar in een passende functie binnen of buiten de organisatie. Daarom adviseert de commissie een opzegtermijn van ten minste zes maanden, waarin de ambtenaar wordt begeleid bij het vinden van nieuw werk buiten de organisatie. De commissie stelt voor deze begeleiding zo nodig na de ontslagdatum voort te zetten.

Adviesaanvraag nr. ABB/2010/08372

Vanwege de lange duur van het dienstverband van de ambtenaar, zijn eenzijdige arbeidsverleden in ondersteunende logistieke functies, zijn werk- en denkniveau en zijn leeftijd adviseert de commissie een opzegtermijn in acht te nemen van ten minste zes maanden. Daarin wordt de ambtenaar begeleid bij het betreden van de externe arbeidsmarkt. Deze begeleiding kan ook na de ontslagdatum voortduren.

Adviesaanvraag nr. ABB/2011/08951

Ontslag van een ambtenaar met een vertrouwensfunctie, omdat geen veiligheidsonderzoek kan worden ingesteld naar zijn Russische partner vanwege het ontbreken van gegevensuitwisseling met Rusland. Dit ontslag is voldoende zorgvuldig voorbereid. Een omvangrijker intern herplaatsingsonderzoek zou niet tot een ander resultaat hebben geleid. Gelet op het vakgebied, het werk- en denkniveau, de werkervaring en de uitstraling van de ambtenaar verwacht de commissie dat hij snel een andere baan vindt. De opzegtermijn kan daarom beperkt blijven tot drie maanden.

Adviesaanvraag nr. ABB/2010/08347

De commissie is niet bevoegd te adviseren over een al uitgevoerd ontslag. Een werkgever is niet gehouden een periode van een jaar te overbruggen waarin geen zinvolle invulling kan worden gegeven aan een dienstverband. Het voorgenomen ontslag is zorgvuldig voorbereid. Er is namelijk tweemaal een uitgebreid onderzoek verricht naar de mogelijkheden tot herplaatsing van de betrokkene binnen het ministerie. Daarnaast is de betrokkene, gelet op zijn functie, gekwalificeerd voor de externe arbeidsmarkt.

Adviesaanvraag nr. ABB/2010/08314

Ondanks handhaving in zijn functie en het aanbieden van opleidingen na een veroordeling voor poging tot doodslag kan een ambtenaar indirect vanwege deze veroordeling worden ontslagen. Vanwege het bezit van een vrachtwagenrijbewijs en een chauffeursdiploma en gelet op eerdere succesvolle sollicitaties acht de commissie de ambtenaar in staat een andere baan te vinden zonder begeleiding van zijn werkgever.

Adviesaanvraag nr. ABB/2010/08026

De Commissie gaat akkoord met het voorgenomenontslag van een ambtenaar die vanwege de intrekking van zijn verklaring van geen bezwaar is ontheven uit zijn vertrouwensfunctie. De werkgever heeft toegezegd om voordat het ontslag ingaat nog zes maanden de tijd te nemen om de mogelijkheden van de ambtenaar op de externe arbeidsmarkt te onderzoeken. Dit arbeidsmarktonderzoek is een inspanningsverplichting en geen resultaatsverplichting.

Adviesaanvraag nr. ABB/2010/08025

De commissie accepteert het niet-verlengen van een tijdelijke aanstelling van een ambtenaar. Deze moest uit een vertrouwensfunctie worden ontheven vanwege een weigering van een verklaring van geen bezwaar. Dit gegeven vormt een deugdelijke motivering voor het niet verlengen van de aanstelling. De ambtenaar is voldoende voorbereid op de overgang naar de externe arbeidsmarkt.

Adviezen over vrijheid van meningsuiting

Adviesaanvraag nr. 2021-00251

Verzoek aan de commissie om advies over het voornemen om aan de ambtenaar geen disciplinaire straf op grond van hoofdstuk 15 van de CAO Rijk op te leggen voor door de ambtenaar gedane uitingen op Twitter over een politicus en tevens lid van de Tweede Kamer. De commissie verklaart zich, mede op uitdrukkelijk verzoek van verzoeker en de ambtenaar, bevoegd om te adviseren over het voornemen om geen straf op te leggen, hoewel zij is ingesteld om te adviseren over voorgenomen beslissingen tot een disciplinaire straf en er geen verplichting bestaat om haar te raadplegen bij (voorgenomen) beslissingen om geen straf op te leggen. Alles afwegend is de commissie van oordeel dat de uitingen van de ambtenaar over de politicus niet leiden tot een overschrijding van de aan een ambtenaar gestelde en te stellen normen, mede als gevolg van schadebeperkend handelen van de ambtenaar door het Twitteraccount te verwijderen. Bovendien heeft de ambtenaar tijdens het met hem gevoerde gesprek blijk gegeven van een goed vermogen tot zelfreflectie. De commissie acht het daarom niet gepast om aan de ambtenaar een disciplinaire straf op te leggen.

Adviesaanvraag nr. ABB/2021/0202

Adviesaanvraag over de keuze tussen een waarschuwing en een schriftelijke berisping als disciplinaire straf voor discriminerende uitlatingen over Marokkaanse Nederlanders en moslims en beledigende uitlatingen over politieke ambtsdragers van een senior juridisch medewerker van een gerechtshof op Facebook. Gelet op aantal, aard en duur van de uitlatingen en de voorbeeldfunctie van de ambtenaar op zichzelf beschouwd ernstig strafwaardig gedrag, maar gelet op de persoonlijje omstandigheden van de ambtenaar en zijn houding ten opzichte van dit gedrag onderschrijft de commissie de voorkeur van het gerechtsbestuur om de ambtenaar slechts een waarschuwing te geven.

Adviesaanvraag nr. ABB/2019/12804

Aan een juridisch medewerker van een rechtbank was de disciplinaire straf opgelegd van voorwaardelijk ontslag vanwege een zestal uitingen in sociale media over Marokkanen en moslims. Eerst in de bezwaarprocedure tegen deze disciplinaire straf wordt de AGFA verzocht om advies. De commissie acht zich bevoegd dit advies uit te brengen en adviseert de minder zware disciplinaire straf van schriftelijke berisping op te leggen. Daartoe overweegt de commissie dat twee van de zes uitingen die het bestuur van de rechtbank had aangemerkt als plichtsverzuim, geen plichtsverzuim opleveren en dat de houding van de ambtenaar ten aanzien van het plichtsverzuim van de overige uitingen strafverlichtend werkt. Niet alleen heeft zij spijt betuigd van deze uitingen, maar ook heeft zij deze zo snel mogelijk van het internet verwijderd en heeft zij ter voorkoming van verdere onwenselijke uitingen een cursus gevolgd ter beheersing van haar impulsiviteit. Ook acht de commissie voor de strafmaat van belang dat de ambtenaar in haar 31-jarig dienstverband bij verzoekers rechtbank niet eerder disciplinair is bestraft.

Adviesaanvraag nr.ABB/2018/12571

Een ambtenaar die naast haar hoofdtaak was belast met het genereren van publiciteit voor haar werk en in verband daarmee relatief veel volgers had op Twitter, liet zich via dit medium negatief uit over collega’s die zij beschuldigde van pestgedrag en over direct en indirect leidinggevenden die in haar visie niet adequaat op dat gedrag reageerden. Zij bleef daarmee doorgaan nadat haar herhaaldelijk was verzocht om in afwachting van het resultaat van een feitenonderzoek radiostilte in acht te nemen. De commissie acht het voornemen van de werkgever om de ambtenaar een schriftelijke berisping op te leggen gelet op deze omstandigheden begrijpelijk en stemt daarmee in.

Adviesaanvraag nr. ABB/2015/11429

Verplaatsing van een chauffeur van bewindslieden en topambtenaren naar de functie van facilitair medewerker bij wijze van disciplinaire straf voor uitlatingen op Facebook over handhavers van het parkeerbeleid van de gemeente Den Haag. Deze uitlatingen leveren plichtsverzuim op, omdat zij diffamerend zijn voor medewerkers met een publieke taak en voor de ambtenaar voorzienbare schade hebben toegebracht aan het in hem te stellen vertrouwen. Hoewel hij de uitlatingen niet zelf op zijn Facebookaccount heeft geplaatst, kan dit plichtsverzuim hem worden toegerekend, omdat de plaatsing is geschied in zijn aanwezigheid en enige tijd heeft voortgeduurd. De commissie acht de voorgenomen verplaatsing echter een te zware straf vanwege de inkomensgevolgen die deze verplaatsing voor de ambtenaar met zich brengt. Daarom adviseert de commissie deze voorgenomen disciplinaire straf voorwaardelijk op te leggen.

Adviesaanvraag nr. ABB/2014/10752

Een ministerie wil een ambtenaar de disciplinaire straf van ontslag opleggen. Zo’n strafontslag heeft dezelfde rechtsgevolgen als een ontslag op staande voet in het bedrijfsleven. De ambtenaar heeft op persoonlijke titel op Twitter politiek gevoelige uitlatingen gedaan waarop de media zijn ingesprongen. Het voornemen van het opleggen van de disciplinaire straf van ontslag is voorgelegd aan de AGFA. Op basis van onderzoek adviseert de commissie niet verder te gaan dan het opleggen van een schriftelijke berisping voor het onzorgvuldig omgaan met Twitter.

Adviesaanvraag nr. ABB/2011/08916

Een ambtenaar heeft met een dagbladjournalist zijn mening gedeeld over het functioneren van een overheidsdienst. De manier waarop hij dat heeft gedaan, is niet boven elke kritiek verheven, maar hij heeft de grenzen van de vrijheid van meningsuiting voor ambtenaren niet overschreden. De werkgever heeft niet aannemelijk gemaakt dat het optreden van de ambtenaar heeft geleid tot een bestendige verstoring van het functioneren van de dienst, als bedoeld in de toelichting op Aanwijzing 15 van de Aanwijzingen externe contacten Rijksambtenaren. De ambtenaar was ook niet verplicht voordat hij de journalist te woord stond contact op te nemen met een persvoorlichter, omdat hij de journalist niet in functie te woord stond.

Adviesaanvraag nr. ABB/2006/4941

Een psycholoog met een eigen praktijk werkt in deeltijd bij een instelling die verdachten van ernstige strafbare feiten onderzoekt. Uitlatingen in mediaoptredens over personen die de psycholoog heeft onderzocht en over verschijnselen die de instelling regelmatig onderzoekt leveren plichtsverzuim op. Zulke uitlatingen beperken immers de inzetbaarheid van de onderzoeker en doen afbreuk aan de reputatie van de instelling als onderzoeksinstituut. Uitlatingen over verschijnselen die de instelling niet regelmatig onderzoekt leveren geen plichtsverzuim op. Schending van de meldingsplicht van media-optredens is evenmin plichtsverzuim, want de meldingsplicht is niet duidelijk genoeg omschreven.

Adviesaanvraag nr. ABB/2004/2085

Een petitie van twee ambtenaren aan een Vaste Kamercommissie over een arbeidsconflict waarbij zij persoonlijk zijn betrokken, tast het goed functioneren van de openbare dienst niet aan, ondanks weinig gelukkige verbanden met politiek gevoelige actuele kwesties.

Adviesaanvraag nr. 1994/A.1

Publicaties van een niet bij beleidsvorming betrokken ambtenaar over beleidsmatige onderwerpen tasten zijn goed functioneren en dat van de openbare dienst niet aan. Ambtenaren moeten objectieve en zakelijke bijdragen kunnen leveren aan een publieke discussie.